Aziza Badouri

Tradities krijgen we met de paplepel ingegoten en gaan van ouder op kind. Soms gebeurt het omgekeerde. Neem nou mijn eigen sinterklaastraditie/ -viering. Ik neem u even terug naar mijn jeugd. De wereld van een migrantkind, waarvan de ouders de Nederlandse taal noch de cultuur begrepen. De zogenaamde gastarbeiders.

Rond sinterklaastijd zong ik als vijfjarige dagenlang voor het slapengaan mijn longen uit de borst om vervolgens vol teleurstelling de volgende ochtend peen en suikerklontjes terug te geven aan mijn moeder.  De mooie tekening die ik gemaakt had belandde uiteindelijk in de prullenbak met een intens verdrietig gevoel dat ik blijkbaar minder waard was dan al die kinderen die wel iets in hun schoentje kregen van die goede sint. Mijn ouders zagen het tafereel jaarlijks weer met lede ogen aan. Niet goed wetende hoe te reageren, onbekend met het verschijnsel en in de veronderstelling dat het zo moet van school lieten ze het maar op zijn beloop.

Toen ik jaren later ontdekte dat het één groot ‘kinderen voor de gek houden’ festijn was, ben ik naar mijn ouders gestapt voor een goed gesprek. Die arme mensen hadden geen flauw benul. Dus stelde ik het volgende voor om de schade te beperken. Eén getraumatiseerd kind leek mij genoeg voor ons gezin. Mijn jongere zusje, zes jaar jonger dan ik, zou flink voor de gek gehouden worden en jaarlijks iets in haar schoentje krijgen van de “goede sint”. Ouders gingen akkoord, want tja ik was hun oudste dochter en werd al op heel jonge leeftijd geacht een mening te vormen aangaande een heleboel grote mensen zaken. En zo introduceerde ik als tienjarige een oer-Hollandse traditie in ons gezin.

De jaren die daarop volgden zouden nog veel van de omgekeerde wereld laten zien waarin het leven van een migrantkind vorm krijgt. Als tolk op ouderavonden mijn eigen invulling geven aan het verhaal dat de docent hield tegen mijn vader –uw dochter praat te veel in de klas werd algauw uw dochter kan al heel goed Nederlands praten in de klas-, met ouders mee naar doktersafspraken, alle post lezen en verwerken en als ik als elfjarige die lastige brief van de belastingdienst niet begreep, kreeg ik het verwijt dat ik al die jaren niks geleerd had op school etc. etc.

Vandaag de dag heb  ik als moeder van drie kinderen, die nog steeds erg kunnen genieten van het sinterklaasfeest, gemengde gevoelens bij dit feest. Enerzijds omdat deze traditie door sommige van onze medemensen ervaren wordt als verzachtende omstandigheid voor racisme, anderzijds omdat het voor mij een persoonlijke lading heeft. Van verdriet en teleurstelling en tegelijkertijd van trots en verantwoordelijkheidsgevoel.

Maar als dan rond 5 december ons dorpje vereerd wordt met een bezoekje van de Goedheiligman en zijn Pieten en ik de verwachtingsvolle en hoopvolle blikken in de ogen van mijn kinderen aanschouw, dan gaat mijn hartje toch iets sneller kloppen.

Aziza is beleidsmedewerker Onderwijs bij de AOb (Algemene Onderwijsbond). Hiernaast deed ze als socioloog onder meer onderzoek naar de combinatie van arbeid en zorg onder tweede generatie Marokkaanse moeders.